'Ενας χρήσιμος οδηγός για την τοποθέτηση και δέσιμο των οδηγών σε ωαρευτικά καλάμα.

Υλικά Δεσίματοs

Νήματα, Οδηγοί, Κορυφές, Σωληνάκια carbon, O rings, Μεσηνέζα, Μαρκαδόροι Πενσάκι, Τσιμπίδα, Ψαλίδι, Κοπίδι, Αναπτήρας, Πολυεργαλείο Dremel, Λίμα Παχύμετρο, Χαρτοταινία, Πλαστικό στυλό
Οινόπνευμα

Νήματα

Ξεκινώντας ένα από τα σημαντικότερα υλικά για το δέσιμο του οδηγού, το νήμα. Στο εμπόριο υπάρχουν πολλά και διάφορα είδη νήματος, με διαφορετικές ποιότητες, μεγέθη και χρώματα για όλα τα γούστα. Πρέπει να γνωρίζουμε καλά το υλικό που θα χρησιμοποιήσουμε το οποίο θα το καταλάβουμε πολύ ευκολα έπειτα από κάποιες δοκιμές με διάφορα δεσίματα και πειραματισμούς. Συνηθώς προτιμάμε νήματα γνωστών εταιριών ειδικά κατασκευασμένα για το Rod Building. Mια πολύ γνωστή εταιρεία στο χώρο είναι η Gudebrod.

Πώς επιλέγουμε το κατάλληλο νήμα

Πάνω στα νήματα (φωτο) αναγράφεται ο τύπος νήματος , κωδικός χρώματος , η διάμετρος του νήματος και τα μέτρα που περιέχει η μπομπίνα.

Yπάρχουν διάφορα νήματα όπως nylon, μεταλλικά, μεταξωτά, NCP, δίχρωμα, κτλ

Υπάρχουν άπειρα χρώματα και έτσι κάθε χρώμα έχει βαπτιστεί με τον ανάλογο κωδικό π.χ. 001 είναι το μαύρο, που είναι και το βασικότερο χρώμα.

Η διάμετρος του νήματος συμβολίζεται με κάποιο γράμμα όπως Α, C, D, E,ΕΕ κτλ. με εξαίρεση το μετάξι με κωδικό 00. Η διάμετρος παίζει μεγάλο ρόλο στο δέσιμο μας.

Τα μέτρα που περιέχει η μπομπίνα συμβολίζονται συνήθως σε γιάρδες (yds) 1 γιάρδα = 91,44 cm. οπότε ένα καρουλάκι νήμα 100 yds ισούτε με 91,44 μέτρα.

Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιούμε απλά nylon νήματα με μικρή ελαστικότητα για το κυρίως δέσιμο του οδηγού τα οποία είναι πολύ καλά νήματα και βγαίνουν σε πολύ ωραία και έντονα χρώματα . Αυτά είναι και τα φθηνότερα νήματα. Από εκει και πέρα εάν θέλουμε να κάνουμε κάποιο σχέδιο που θα δείξουμε στη συνέχεια , μπορούμε να επιλέξουμε ένα nylon νήμα διαφορετικού χρώματος το οποίο φυσικά θα ταιριάζει με το προηγούμενο ή και να χρησιμοποιήσουμε κάποιο μεταλλικό χρώμα.

Το νήμα έχει το μειονέκτημα ότι αλλοιώνεται το χρώμα του μετά το πέρασμα με τη γνωστή εποξική κόλλα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χρησιμοποιούμε ενα πολύ ανοιχτό χρώμα το οποίο να σκουραίνει λιγάκι μετά την εποξική ή ένα χρώμα μέτριας φωτεινότητας το οποίο να σκοτεινιάζει τελείως . Παράδειγμα το κόκκινο χρώμα μπορεί να βγεί μπορντώ. Αυτό σε ορισμένες περιπτώσεις το επιδιώκουμε.

Μπορούμε όμως να προμηθευτούμε ένα υγρό το οποίο ονομάζεται Colour Preserver (Προστατευτικό χρώματοs) . Περνάμε το δέσιμο μας με αυτό το υλικό και δεν επηρεάζονται τα χρώματα από την εποξική κόλλα. Θα μιλήσουμε σε επόμενο άρθρο για τον τρόπο χρήσης αυτού του υλικού.

Τη λύση τη δίνουν τα νήματα με την ονομασία NCP. Οσα νήματα αναγράφουν τη λέξη NCP σημαίνει ότι δε χρειάζονται Colour Preserver , τα χρώματα τους παραμένουν αναλλοίωτα, είναι όμως λίγο ακριβότερα.

Πολύ σημαντικό στοιχείο είναι η διάμετρος που θα χρησιμοποιήσουμε που εξαρτάτε και από το καλάμι που θα δέσουμε. Aλλο είναι το πάχος του νήματος για τα fly rods και τα spinning, άλλο για τα καλάμια casting και άλλο για τα καλάμια του Big Game.

Oταν αναφέρεται πάνω στο νήμα το γράμμα Α σημαίνει ότι έχουμε ένα πολύ λεπτό νήμα σε αντίθεση με το Ε που είναι πολύ πιο χοντρό.

Χρησιμοποιούμε το Α κυρίως για fly - spinning καλάμια, για καλάμια εγγλέζικου ψαρέματος ή Bolognese και για σχεδιασμό.

Το C και D για καλάμια casting και συρτής - βάρκας.

Το Ε για καλάμια heavy duty συρτής - βάρκας.

Πολύ εύκολα διαπιστώνουμε ότι χρησιμοποιώντας νήμα διαμέτρου Α για casting καλάμια , το δέσιμο φαίνεται πολύ λεπτότερο και απαιτείται λιγότερη εποξική κόλλα άρα και λιγότερο βάρος στο καλάμι. Το δυσκολότερο σημείο είναι το δέσιμο με ένα τόσο λεπτό νήμα το οποίο είναι αρκετά χρονοβόρο και κουραστικό και δεν είναι και απαραίτητο.

Η ποσότητα που χρειαζόμαστε για να ξεκινήσουμε, εξαρτάτε προσωπικά από τη χρήση που πρόκειται να κάνουμε. Μπορούμε να επιλέξουμε σαν βασικό χρώμα το μαύρο για παράδειγμα σε μπομπίνα 450 yds, με τη διάμετρο που επιθυμούμε και κάποια μεταλλικά χρώματα για σχεδιασμό σε 100 yds εφόσον θα έχουν και τη μικρότερη κατανάλωση.

Είναι πολύ εύκολο να διαλέξουμε το συγκεκριμένο τύπο νήματος που θα χρησιμοποιήσουμε.

Επίσης, απο το δέσιμο του οδηγού θα εξαρτηθεί το 70% της δουλειας που θα κάνουμε, μπορεί και παραπάνω. Εαν χρησιμοποιήσουμε πολυ χοντρό νήμα, εαν υπάρχουν ατέλειες όπως μικρές άκρες νήματος οι οποίες δεν έχουν κοπεί στη ρίζα, εάν υπάρχουν κενά μεταξύ σπειρών ή φθορές , τότε όλα αυτά θα εμφανιστούν μετά το πέρασμα της κόλλας. Για να καλύψουμε ορισμένες ατέλειες θα χρειαστεί περισσότερη κόλλα που δεν είναι και ο σωστός τρόπος.

Το μόνο που χρειάζεται είναι ελεύθερος χρόνος και πολλές δοκιμές που θα μας οδηγήσουν στην επιτυχία.

Δέσιμο οδηγού διπλήs στήριξηs

Ξεκινάμε σαν πρώτη φάση την προετοιμασία του οδηγού διπλήs στήριξηs πριν από το δέσιμο. Φροντίζουμε να έχουμε καθαρίσει το καλάμι χρησιμοποιώντας κάποιο υγρό το οποίο δε θα βλάψει το καλάμι .

Προσωπικά χρησιμοποιώ οινόπνευμα εφόσον δεν υπάρχει βαφή στο συγκεκριμένο σημείο.

Κατόπιν παίρνουμε τον οδηγό και τον τοποθετούμε επάνω στο καλάμι μαρκάρωντας τη θέση του. Τον στηρίζουμε με ένα κομμάτι λεπτής χαρτοταινίας και τσεκάρουμε εάν κάθεται σωστά πάνω στο καλάμι. Είναι σημαντικό τα ποδαράκια του να εφάπτονται σωστά και το δαχτυλίδι να βρίσκεται πάντοτε σε όρθια θέση. Μπορούμε να λυγίσουμε ελάχιστα τα ποδαράκια του για να τον φέρουμε στη σωστή θέση με προσοχή.

Θα παρατηρήσουμε ότι οι άκρες των ποδιών δημιουργούν ένα σκαλοπάτι το οποίο δεν είναι ομοιόμορφο και θα δημιουργήσει πρόβλημα κατά το δέσιμο και σίγουρα θα φαίνεται άσχημο.

Παίρνουμε ένα εργαλείο τύπου Dremel ή μία λίμα και τροχίζουμε προσεκτικά τα άκρα του οδηγού ώστε να έχουν τέλεια επαφή με το καλάμι και να σβήσουμε το σκαλοπάτι. Προσοχή τροχίζουμε μόνο απο την πάνω πλευρά τον οδηγό και με κυκλικές κινήσεις.

Έπειτα από προσεκτικό έλεγχο και δοκιμές , ο οδηγός είναι έτοιμος για να ξεκινήσουμε το δέσιμο. Δένουμε πάλι με λίγη χαρτοταινία τον οδηγό στο σημείο που έχουμε μαρκάρει. Εφόσον δε πρόκειται για τηλεσκοπικό καλάμι, τότε κάνουμε και μια ευθυγράμμιση κοιτώντας μέσα απο τους οδηγούς , για να βεβαιωθούμε ότι βρίσκεται στο σωστό σημείο.

Το μήκος του δεσίματος εξαρτάτε από το καλάμι και τον οδηγό, έτσι ώστε να κάνουμε ένα ωραίο δέσιμο και να δείχνει ομοιόμορφο σαν σύνολο και με τους υπόλοιπους οδηγούς. Το δέσιμο ξεκινάει πάντα από το καλάμι και κατευθύνεται προς τον οδηγό.

Παίρνουμε ένα παχύμετρο και μετράμε το πάχος του καλαμιού. Στη περίπτωση αυτή το πάχος είναι 1,5 mm. Πολλαπλασιάζοντας το 1,5 mm x 1,4 mm = 2,1 mm. Αυτό θα είναι και το μήκος δεσίματος του οδηγού μας.

Τσεκάρουμε τα 2,1 mm με το παχύμετρο μας , υπολογίζουμε το δέσιμο, μαρκάρουμε και ξεκινάμε. Επειδή όμως ο τρόπος αυτός εξαρτάτε και από το καλάμι και από το πόδι του οδηγού , μπορούμε να υπολογίζουμε το δέσιμο ίσο με μιάμιση φορά το μήκος του ποδιού του οδηγού ή και λίγο λιγότερο.

Πάντοτε ξεκινάμε το δέσιμο λίγο πριν το άκρο του οδηγού και συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο και στουs υπόλοιπουs.

Για το παράδειγμα θα χρησιμοποιήσουμε χοντρό νήμα για να φανεί καλύτερα το δέσιμο του οδηγού.

Κρατώντας τη μια άκρη του νήματοs κάνουμε ένα κύκλο και τη σταθεροποιούμε με τη βοήθεια του άλλου νήματος σταυρωτά.

Χρησιμοποιώντας και τα δάχτυλα μας συνεχίζουμε να τυλίγουμε γυρνώντας το καλάμι σταθερά.

Επειτα από 6-7 στροφές αφου είμαστε σίγουροι ότι ασφάλισε η μία άκρη και δεν πρόκειται να λυθεί τότε με ένα ψαλιδάκι κόβουμε πολύ κοντά στη ρίζα.

Συνεχίζουμε το τύλιγμα σταθερά και σφικτά χωρίς πολύ δύναμη και θάβουμε το κομματάκι που είχε περισσέψει. Θέλουμε να δεθεί ο οδηγόs σταθερά πάνω στο καλάμι αλλα με προσοχή γιατι στη συνέχεια θα χρειαστεί να τον κουνήσουμε ελάχιστα για ευθυγράμμιση. Προχωράμε φτάνοντας στην αρχή του ποδιού του οδηγού όπου και έχουμε τροχίσει. Εδώ φαίνεται και το ομοιόμορφο ανέβασμα της κλωστής πάνω στο πόδι του οδηγού, χωρίs κανένα εμπόδιο.

Συνεχίζουμε το δέσιμο και αφαιρούμε προσεκτικά τη χαρτοταινία που στηρίζει τον οδηγό.

Λίγο πριν φτάσουμε στην άκρη του , περίπου 6-7 σπείρες, τοποθετούμε τη θηλειά που έχουμε φτιάξει από μεσηνέζα λεπτή 0.23mm π.χ. και λιγότερο. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και το ίδιο νήμα δεσίματος αλλά δεν θα γλυστράει όπως η μεσηνέζα.

Βάζουμε τη θηλειά αντίθετα από τα πόδια δηλαδη από την αντίθετη πλευρά που κάθεται ο οδηγός για να μπορέσουμε να ασφαλίσουμε το νήμα μακριά από τα πόδια του.

Συνεχίζουμε θάβοντας και τη θηλειά κάτω από τις σπείρες για 6-7 στρώσεις περίπου. Φτάνοντας στο τέλος του ποδιού κόβουμε το νήμα 4-5 εκατοστά πιο πάνω.

Με τη βοήθεια μιας τσιμπίδας περνάμε τη κομμένη άκρη μέσα από τη θηλειά.

Τραβάμε αργά και σταθερά τη θηλειά έτσι ώστε να περάσει το νήμα κάτω από τις σπείρες , να ασφαλίσει και να βγεί προς τα επάνω.

Βγαίνει το νήμα προς τα επάνω και ελευθερώνεται η θηλειά.

Δημιουργείται ένα κενό και εκει θα βάλουμε το κοπίδι και θα κόψουμε την άκρη όσο το δυνατόν στη ρίζα.

Με το νύχι μας θα σπρώξουμε τις σπείρες για να κλείσει το κενό που δημιουργήθηκε και να θάψουμε την άκρη του νήματος.

Με ένα λείο πλαστικό στυλό ή κατι παρόμοιο θα χαιδέψουμε τις σπείρες ώστε να κλείσουμε οποιαδήποτε κενά και να λειάνουμε το δέσιμο μας. Θα δούμε αμέσως ότι το δέσιμο γίνεται ομοιόμορφο, χωρίς κενά και παίρνει μια γυαλάδα.

Υπολογίζουμε το δέσιμο μας και κάνουμε ακριβώς την ίδια διαδικασία και στο άλλο πόδι.

Σχέδιο

Ενα απλό σχέδιο το οποίο μπορούμε να κάνουμε πολύ εύκολα.

Θα χρειαστούμε λεπτό νήμα διαμέτρου Α και φυσικά διαφορετικό χρώμα απο το υπόλοιπο δέσιμο για να ξεχωρίζει . Τις περισσότερες φορές είναι απαραίτητη η χρήση μεταλλικής κλωστής .

Το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε είναι να τοποθετήσουμε απευθείας τη θηλειά απο την πρώτη κιόλας στροφή. Περιστρέφουμε απαλά το καλάμι μέχρι να σταθεροποιήσουμε την άκρη του νήματος και τη θηλειά.

Το δέσιμο γίνεται χαλαρά, πάνω από τη θηλειά. Υπολογίζουμε το μήκος του σχεδίου που θέλουμε να πετύχουμε πχ 3 χιλιοστά, σταματάμε και κόβουμε το νήμα αφήνωντας 3-4 εκατοστά.

Περνάμε την άκρη που αφήσαμε μέσα απο τη θηλειά κρατώντας το υπόλοιπο δέσιμο σταθερά.

Τραβάμε τη θηλειά (μεσηνέζα) αργά για να μην τραυματιστεί η μεταλλική κλωστή.

Θα φέρουμε τις άκρες στην ίδια ευθεία έτσι ώστε να κοντράρει η μια την άλλη.

Δε χρειάζεται να δένουμε πολύ σφιχτά στην αρχή. Εχουμε το περιθώριο να το κάνουμε μετά. Όπως φαίνεται απο τη φώτο.

Θα κόψουμε τις άκρες με το κοπίδι όσο γίνεται στη ρίζα και με το νύχι μας η με κάποιο πλαστικό κομμάτι θα σπρώξουμε σιγά σιγά το νήμα κοντά στο υπόλοιπο δέσιμο.

Προσοχή, καλό θα ήταν εδώ να σπρώξουμε το δέσιμο σαν πρώτη φάση και έπειτα να κόψουμε τις άκρες γιατί υπάρχει η περίπτωση να χαλαρώσει.

Η ίδια εργασία και απο την άλλη πλευρά και είμαστε έτοιμοι. Τσεκάρουμε για τυχόν ατέλειες ή κενά και περνάμε στη επόμενη φάση για την επικάλυψη εποξικής.

Δέσιμο οδηγού μονήs στήριξηs

Τώρα θα δούμε τα βήματα ενός δεσίματος οδηγού μονής στήριξης. Τέτοιους οδηγούς σπανίως θα συναντήσουμε σε καλάμι surfcasting ή beach. Toυς συναντάμε σε καλάμια bolognese, spinning και εγγλέζικο. Ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα θα είναι πολύ εύκολο να δέσει ή να επισκευάσει κάποιος το καλάμι του.

Για το δέσιμο ενος τέτοιου οδηγού το νήμα τύπου Α , δηλαδή πολύ λεπτή διάμετρος ,είναι απαραίτητο.

Πρώτο βήμα αφου επιλέξουμε το σωστό οδηγό και το κατάλληλο σημείο τοποθέτησης, θα φροντίσουμε να τροχίσουμε την άκρη του, όπως κάναμε και στον οδηγό διπλής στήριξης . Ελέγχουμε εαν ο οδηγός πατάει σωστά στο καλάμι και κάνουμε μια πρόχειρη ευθυγράμμιση με τους υπόλοιπους.

Χαρτοταινία για τη στήριξη του.

Υπολογίζουμε περίπου 1,5 φορά το μήκος του ποδιού του οδηγού π.χ. εάν το ποδαράκι είναι 1 εκατοστό τότε επί 1,5 = 1,5 εκ. Σημαδεύουμε και ξεκινάμε το δέσιμο απο εκεί. Μπορούμε να κάνουμε δέσιμο 2 φορές το μήκος του οδηγού. Απλά πρέπει να εφαρμόσουμε την παραπάνω μέτρηση σε όλους τους οδηγούς για να υπάρχει ομοιομορφία στο δέσιμο.Πάντα ξεκινάμε το δέσιμο απο το καλάμι και έπειτα ανεβαίνουμε στον οδηγό. Αυτό γίνεται και για λόγους ομορφιάς αλλά και αντοχής στο δέσιμο.

Συνεχίζουμε το δέσιμο, προσοχή όχι πολύ σφιχτά, μπορεί να τραυματίσουμε το καλάμι ειδικά όταν δένουμε κάποιο spinning ή εγγλέζικο το οποίο έχει λεπτά τοιχώματα. Μπορείτε να κάνετε ένα πείραμα και να δείτε πόσο σφιχτά δένουν οι σπείρες έστω και εάν δεν ασκούμε δύναμη και δένουμε χαλαρά.